Geschiedenis
Documentatiecentrum over het verleden van Sint-Lambrechts-Woluwe en zijn inwoners
Toegankelijk op afspraak
Karrestraat, 40
musee.museum@woluwe1200.be
Een snelle schets van Sint-Lambrechts-Woluwe…
Ook al gaan de sporen van de eerste menselijke nederzetting op het grondgebied van Sint-Lambrechts-Woluwe meer dan 4000 jaar terug, toch moeten we de historische oorsprong van onze gemeente in het midden van de 11e eeuw situeren. In die tijd waren er belangrijke ontginningswerken in het Zoniënwoud ter hoogte van de middenloop van de Woluwe (stroompje dat aan de oorsprong van de naam van onze gemeente zou liggen) om er een belangrijke landbouwnederzetting te creëren. Er kwamen landbouwers, er werd een kerkje gebouwd dat men wijdde aan Sint-Lambertus, de beroemde bisschop van Maastricht… en Sint-Lambrechts-Woluwe was geboren.
Oud zicht op het Heilig Hartplein
De indirecte invloed van Brussel liet zich echter snel voelen. Vanaf het einde van de 12e eeuw verwierven de kanunniken van het kapittel van Sint-Michiel-en-Goedele er kerkelijke rechten ( benoeming van de pastoor, inning van tienden). In de eeuw daarop worden Brusselse patriciërs en liefdadigheidsinstellingen (hospitaal van Sint-Jan, hospitium Ter Arken) eigenaars te Sint-Lambrechts-Woluwe. Van de 16e tot de 18e eeuw koopt de rijke bourgeoisie en de ambtsadel er verschillende landhuizen (Hof van Brussel, Maloukasteel, enz.) terwijl er twee papiermolens gevoed worden door de Woluwe. De productie van deze molens is zeer gegeerd en is bestemd voor de Brusselse markt.
De hertogen van Brabant hadden heerlijke rechten op de Woluwe, maar deelden de grond met nog andere grootgrondbezitters : de burggraven van Brussel, de nobele bloedlijn van Woluwe, de machtige abdijen van Vorst en Park-bij-Leuven, en dit vanaf de eerste helft van de 12e eeuw. Het was toen dat het landschap van Woluwe het uitzicht kreeg dat tot midden de twintigste eeuw zal bewaard blijven : een gebied dat uitsluitend aan de landbouw en aanverwante activiteiten was gewijd (maalderij, brouwerij, …).
Het gemeentehuis omgeven door beplantingen
De verstedelijking wordt voelbaar vanaf de jaren 1890-1900. Het tracé van de Brand Whitlocklaan (1901-1906), lag aan de basis van een burgerwijk aangelegd volgens dambordplan. Het was een wijk met de typische stijlen van de “Belle Epoque”, zoals Art Nouveau en na de eerste wereldoorlog, Art Déco en het Modernisme.
Het fenomeen van verstedelijking dat zich geleidelijk ontwikkelde over een eeuw, slaagde erin Sint-Lambrechts-Woluwe in de stad te laten integreren. Toch biedt het de inwoners een bevoorrecht, mooi levenskader met een gediversifieerde infrastructuur, grote groene ruimtes en gemakkelijke communicatiemiddelen. Hierdoor heeft het een te benijden plaats ingenomen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, hart van Europa.
Brand Whitlocklaan
Het wapenschild van Sint-Lambrechts-Woluwe
Het wapenschild van Sint-Lambrechts-Woluwe
« Sabel met zilveren schildhoofd waarin drie vogels met keelrode snavels en poten. Het schild staat voor en aan de rechterkant van een Sint-Lambertus die in zijn rechterhand een bisschopsstaf houdt die naar links gedraaid is. In zijn linkerhand houdt hij een open boek. Onder zijn voeten vertrapt hij een gehelmde krijger die in zijn linkerhand een zwaard houdt. Alles in goud.»
De vlag van Sint-Lambrechts-Woluwe
De vlag van Sint-Lambrechts-Woluwe
Zwarte broeking en wit in het vrije. De vlag herneemt de kleuren van het wapenschild van de familie Hinnisdael, gewezen heren van Woluwe.
Meer weten
- “Histoire de Woluwe-Saint-Lambert”, gemeentemuseum, 2000, 354 p.
Naslagwerk bschikbaar in het gemeentemuseum en op dienst Informatie en Communicatie (50 €) - “Si Woluwe m’était conté : dossiers historiques réalisés par le musée communal.”
Beschikbaar op de dienst Informatie Communicatie en in hetgemeentemuseum.
Download hier de historische dossiers
