Geschiedenis
Documentatiecentrum over het verleden van Sint-Lambrechts-Woluwe en zijn inwoners, met een archief, een iconografische collectie en een cartotheek
Karrestraat 40
musee.museum@woluwe1200.be
Een snelle schets van Sint-Lambrechts-Woluwe…
Ook al gaan de sporen van de eerste menselijke nederzetting op het grondgebied van Sint-Lambrechts-Woluwe meer dan 4000 jaar terug, toch moeten we de historische oorsprong van onze gemeente in het midden van de 11e eeuw situeren. In die tijd werden belangrijke ontginningswerken ondernomen in het Zoniënwoud ter hoogte van de middenloop van de Woluwe (riviertje dat aan de oorsprong van de naam van onze gemeente zou liggen) om er een landbouwnederzetting te creëren. Er migreerden landbouwers naartoe, er werd een kerkje gebouwd dat men wijdde aan Sint-Lambertus, de beroemde bisschop van Luik… en Sint-Lambrechts-Woluwe was geboren.
Oud uitzicht op het Heilig Hartplein
De indirecte invloed van Brussel liet zich echter snel voelen. Vanaf het einde van de 12e eeuw verwierven de kanunniken van het kapittel van Sint-Michiel en Sint-Goedele er kerkelijke rechten (benoeming van de pastoor, inning van tienden). In de eeuw daarop worden Brusselse patriciërs en liefdadigheidsinstellingen (hospitaal van Sint-Jan, hospitium Ter Arken) eigenaars te Sint-Lambrechts-Woluwe. Van de 16e tot de 18e eeuw kopen de rijke bourgeoisie en de ambtsadel er verschillende landhuizen (Hof van Brussel, Maloukasteel, enz.), terwijl er twee papiermolens door de Woluwe worden gevoed. De productie van deze molens is zeer gegeerd en is bestemd voor de Brusselse markt.
De hertogen van Brabant hadden heerlijke rechten op de Woluwe, maar deelden de grond met nog andere grootgrondbezitters: de burggraven van Brussel, de nobele bloedlijn van Woluwe, de machtige abdijen van Vorst en Park-bij-Leuven, en dit vanaf de eerste helft van de 12e eeuw. Het was toen dat het landschap van Woluwe het uitzicht kreeg dat tot het midden van de 20e eeuw bewaard zal blijven: een gebied dat uitsluitend aan landbouw en aanverwante activiteiten (zoals maalderij, brouwerij, enz.) was gewijd.
Het gemeentehuis omgeven door gewassen
De verstedelijking wordt voelbaar vanaf de jaren 1890-1900. Het tracé van de Brand Whitlocklaan (1901-1906) lag aan de basis van een burgerwijk die was aangelegd volgens dambordpatroon. Het was een wijk met de typische stijlen van de belle epoque, zoals art nouveau, en na de Eerste Wereldoorlog, art deco en het modernisme.
Het fenomeen van verstedelijking dat zich geleidelijk ontwikkelde over een eeuw, slaagde erin Sint-Lambrechts-Woluwe in de stad te laten integreren. Toch biedt het de inwoners een bevoorrechte, mooie leefomgeving met een gediversifieerde infrastructuur, grote groene ruimtes en gemakkelijke communicatiemiddelen. Hierdoor heeft het een te benijden plaats ingenomen in het Brussels Gewest, hart van Europa.
Brand Whitlocklaan
Het wapenschild van Sint-Lambrechts-Woluwe
Het wapenschild van Sint-Lambrechts-Woluwe
« Sabel met zilveren schildhoofd waarin drie vogels met keelrode snavels en poten. Het schild staat voor en aan de rechterkant van een Sint-Lambertus die in zijn rechterhand een bisschopsstaf houdt die naar links gedraaid is. In zijn linkerhand houdt hij een open boek. Onder zijn voeten vertrapt hij een gehelmde krijger die in zijn linkerhand een zwaard houdt. Alles in goud.»
De vlag van Sint-Lambrechts-Woluwe
De vlag van Sint-Lambrechts-Woluwe
De vlag van Sint-Lambrechts-Woluwe heeft een zwarte broeking en is wit in het vrije. Ze is gebaseerd op de kleuren van het wapenschild van de familie Hinnisdael, gewezen heren van Woluwe.
Meer weten?
“Histoire de Woluwe-Saint-Lambert”, gemeentemuseum, 2000, 354 p.
Publicatie beschikbaar in het gemeentemuseum en op dienst Informatie-Communicatie (€ 50)
“Si Woluwe m’était conté : dossiers historiques réalisés par le musée communal.”
Publicatie beschikbaar in het gemeentemuseum en op de dienst Informatie-Communicatie.
Download hier de historische dossiers
